Fabijan Šovagović – biografija i intervju

Genijalni, jedinstveni glumac široke slavonske duše, rodjen je 4.januara 1932.godine u Ladimirevcima, kao četvrto dete u porodici. Rano je ostao bez roditelja, pa ga je odgajila stričeva porodica. U Osijeku je završio srednju gradjevinsku školu i amaterski se bavio glumom.

1953.godine upisao je glumu na Kazališnoj akademiji u Zagrebu. Po diplomiranju dobio je angažman u Zagrebačkom dramskom kazalištu, potnjem Gavelli. Do 1965.godine ostvario je dvadesetak uloga u matičnom pozorištu, a onda je neko vreme bio u statusu slobodnog umetnika. Od 1966.godine angažovan je u HNK, gde je ostao narednih šest godina i odigrao dvanaest uloga. Najpoznatije su mu uloge Estragona u “Čekajući Godoa”, Alekse u “Sumnjivom licu”, Lenbaha u “Agoniji”…Često je igrao i na Dubrovačkim letnjim igrama, uglavnom u Šekspirovim komadima. Od 1972.godine Šovagović je opet slobodni umetnik, i u to vreme je četiri sezone bio angažovan u “Teatru u gostima”, putujućem pozorištu Relje Bašića. Sa njima je odigrao preko 700 predstava. 1979.godine postaje član Drame u pozorištu Gavella, a uporedo nastupa i u drugim pozorištima – Zagrebačko kazalište mladih, Teatar ITD, HNK u Osijeku, Histrioni…

Fabijan Šovagović je igrao u sedamdeset filmova, počevši od uloge u filmu “Svoga tela gospodar” Fedora Hanžekovića iz 1957.godine. Ostvario je niz nezaboravnih uloga u filmovima “H8”, “Breza” (nezaboravni Joža Sveti), “Lisice”, “Seljačka buna” (Matija Gubec), “Ritam zločina”, “Ambasador”, “San o ruži”…
Igrao je i u brojnim TV serijama, pomenimo najpoznatije: “Kuda idu divlje svinje”, “Prosjaci i sinovi”, “U registraturi”…Tokom svoje bogate karijere dobio je brojne nagrade, filmske i pozorišne, pomenimo dve zlatne arene, Sterijinu, nagrade za životno delo…

Napisao je dramu “Sokol ga nije volio”, koja je premijerno izvedena 1981.godine, a gde je opisao svoje ratno detinjstvo. Drama je ekranizovana 1988.godine, u režiji Branka Šmita. Autor je i dve knjige: “Glumčevi zapisi” i “Divani Fabe Šovagova”, snimio je gramofonske ploče sa recitalima poezije i odlomaka iz svojih uloga, pa Slavonske tamburaške pesme…
Preminuo je u zoru, 1.januara 2001.godine, od posledica moždanog udara.

“Šovagovićevi glumački aduti? Imao ih je mnogo. Spomenimo tri bitna. Iznimno ekspresivno lice. I k tomu talent da geografiju obraza razigra, odvede u raznovrsna i suprostavljena raspoloženja, osjećaje namjere i odluke. I kad bi šutio, a kamera se pažljivo primaknula licu, bio je prebogato izražajan. Sljedeći adut Šovagovićeva glumstva je besprijekorna, u punoj prilagodbi i komplementarnosti s tjelesnim habitusom, glumačka tehnika. Jer badava i uzalud prodorne, munjevitim energijama obdarene oči (i melankolički mirne, kad je tako trebalo), kad ne bi artizam glume, oči, crte lica i glas, doveo u sklad neponovljiva i posve uvjerljiva lika. Treća odlika Šovagovićeva je izuzetna raznolikost tumačenih uloga. Glumio je i nosio ih, organski povezane s glumačkom vještinom, pučke tribune, nepismene seljake, prikaze iz podzemlja, ubojice, direktore iz samoupravnog socijalizma, posustale intelektualce sklone alkoholu, žandarmerijske podnarednike, glazbenike, urbane čudake, znanstvenike, patrijahalne očeve, propale ruske aristokrate prevarante, zgubidane, obrtnike, i mudre starce. Svakom liku dao je i pripadajućeg čovjeka što je mnogim glumcima ili potpuna nepoznanica ili nedostižni san.”
(Aldo Paquola, novinar)

Film i pozorište