Jedan od najznačajnijih pionira jugoslovenskog filma, Vladimir Pogačić, rođen je 1919. u Karlovcu. Studirao je likovne umetnosti u Zagrebu i bavio se režijom u studentskom kazalištu, a posle rata je studirao na Visokoj filmskoj školi u Beogradu. 1949.godine snimio je svoj prvi igrani film, socijalnu dramu “Priča o fabrici”, a par godina kasnije i “Poslednji dan”, kriminalističko-avanturistički film o obračunu DB sa neprijateljskim obaveštajcima. To je prvi domaći “špijunski” film.
1953.godine po drami Ive Vojnovića snima “Nevjeru”. To je teška porodična drama, koja prerasta u tragediju, sa Marijom Crnobori i Severinom Bijelićem u glavnim ulogama, koju je Pogačić veoma zrelo obradio, pa je film proglašen za najbolji u prvih deset godina jugoslovenskog filma. Sledi ekranizacija Andrićeve pripovetke “Anikina vremena”(1954), vešto isprepletena naracija sa poetskim razmišljanjima i vizijama sveta pojedinaca koji grade filmsku priču. Naslovnu ulogu odigrala je Milena Dapčević, i to je naš prvi film prikazan u američkim bioskopima.
Pogačićev dokumentarni film “Svedočanstvo o Tesli” nagrađen je 1955.godine na Pulskom festivalu.
Njegovi najuspešniji filmovi ostali su “Veliki i mali” i “Subotom uveče”. “Veliki i mali” je 1957.godine dobio prvu nagradu za režiju u Karlovim Varima, što je bio najveći dotadašnji uspeh jednog jugoslovenskog autora. To je napeta priča iz doba okupacije, gde ilegalca (Ljuba Tadić) progoni policija. On pokušava de se skloni u stanu svog poznanika, ali ovaj ga, iz straha, odbija. Tada njegov desetogodišnji sin ipak poziva progonjenog da se vrati u stan i tako ga spašava, a potom obaveštava i njegove drugove… U takvoj situaciji odrasli ljudi pokazali su se malim, a mali dečak velikim.
Veliki i mali (insert)
1957.godine Vladimir Pogačić snima omnibus film sastavljen od tri različite priče, sa aktuelnom tematikom – “Subotom uveče”. To je prvi domaći urbani film, posveta Beogradu pedesetih godina.
Prva priča “Košava” govori o problemima sustanarskog života, kada se dvoje mladih, iako venčani, i dalje sastaju po parkovima, što naravno ugrožava njihovu vezu. Problem se ipak rešava kada roditelji, sa kojima dele stan, shvate o čemu se radi.
Druga priča “Doktor” je o usamljenom,dobrodušnom, strastvenom ljubitelju boksa (sjajni Milan Srdoč) To je poetska priča ispričana u neorealističkom maniru, sa odlično snimljenim scenama sa boks-meča na stadionu Tašmajdan.
Treća priča “Svira odličan džez” odigrava se na jednoj beogradskoj letnjoj igranci, snimanoj na terasi-krovu iznad bioskopa 20.oktobar. Mladić (Dejan Đurović) se ne usuđuje da priđe devojci koja mu se sviđa i zbog toga pati, ali na kraju sledi hepiend…Film je nagrađen na pulskom filmskom festivalu, i uticao je na generacije filmskih stvaralaca.
Subotom uveče (Izvor: Titlovi.com)
Posle ovih uspešnih filmova Pogačić je snimio još nekoliko (“Sam”, “Pukotina raja”, “Karolina Riječka”, “Čovjek sa fotografije”), a onda je prestao da snima. Bio je profesor filmske režije i istorije filma na FDU u Beogradu, a osnovao je i uređivao časopis “Film danas”. Direktor Jugoslovenske kinoteke bio je od 1964. do 1981.godine. Od 1955.godine bio je član Izvršnog komiteta Međunarodne federacije filmskih arhiva, potpredsednik i doživotni počasni član. Napisao je brojne eseje o filmskoj umetnosti i monografiju o Viskontiju. Umro je u Beogradu 1999. godine.
