Veliki srpski pesnik, sa malim brojem objavljenih pesama, poeta razočaranja i izgubljenih iluzija, kratkog nesrećnog života, ostavio je dubok trag u književnosti. Njegova poezija je pesimistčna, metafizička, puna slika iz podsvesti i iracionalnog… Rodjen je 1880.godine u Zablaću kod Čačka, kao deveto od trinaestoro dece. Bio je slab učenik, maturu nije uspeo da položi ni iz dva puta. Ipak, bio je veoma talentovan pesnik. Dve godine je radio kao učitelj u selu kod Zaječara, a potom odlučuje da ode odatle i potraži posao u Beogradu.
1903.godine dolazi u Beograd i objavljuje pesme pod pseudonimom DIS (srednja slova njegovog imena). Objavljivao je u tadašnjim novinama “Srpski književni glasnik”, “Nova iskra” i “Brankovo kolo”. Dugo nije mogao da nadje službu, i tek uz Nušićevu pomoć, nazi mesto na trošarini (carinarnici) u Savamali, gde je radio kao kantardžija. Noći je provodio uglavnom po kafanama, boemskim okupljalištima, družeći se sa pesnicima Simom Pandurovićem, Matošem i drugima.
1911.godine izdaje o svom trošku zbirku poezije “Utopljene duše”, koja je bila negativno ocenjena od strane tadašnjeg uglednog kritičara Jovana Skerlića. Iste godine oženio se Hristinom, sa kojom je dobio sina i kćerku. Živeo je veoma skromno, dva puta je otpuštan iz službe, radio je korekture i slabo plaćene poslove po časopisima. U vreme balkanskih ratova, prijavio se kao dobrovoljac, ali ga zbog slabog zdravlja nisu primili. Ipak, bio je izveštač sa fronta. Dve godine nakon objavljivanja “Utopljenih Duša”, Srpska kraljevska akademija, dodelila je Disu godišnju nagradu za siromašne pisce, a te iste godine, po povratku iz rata, ponovo o svom trošku, Dis objavljuje i svoju drugu zbirku pesama “Mi čekamo cara”. Ovo izdanje je ponovljeno 1914.godine, a pesme su uglavnom nadahnute patriotizmom.
Prvi svetski rat proveo je na mestu ratnog dopisnika; preživeo je povlačenje preko Albanije, dolazak na Krf, odakle odlazi u Francusku marta 1916. godine. U Francuskoj je napisao Nedovršene pesme, koje će 1916. objaviti Srpske novine na Krfu. Oboleo je od tuberkuloze, a sav zaradjeni novac je slao porodici, koja ga nije dobijala. Kada je to saznao, odlučio je da ode na Krf, ne bi li nekako pomogao svojima. Putovao je parobrodom “Italija”, koji je potonuo 18. maja 1917.godine, torpedovan od strane nemačke podmornice. I Disova porodica je imala nesrećnu sudbinu: samo godinu dana kasnije, njegova šestogodišnja kćerka stradala je u požaru; njegov sin se borio u Drugom svetskom ratu u jedinicama Draže Mihailovića, a 1945.godine likvidirala ga je nova komunistička vlast.
NIRVANA
Noćas su me pohodili mrtvi.
Nova groblja i vekovi stari;
Prilazili k meni kao žrtvi,
Kao boji prolaznosti stvari.
Noćas su me pohodila mora,
Sva usahla, bez vala i pene,
Mrtav vetar duvao je s gora,
Trudio se svemir da pokrene.
Noćas me je pohodila sreća
Mrtvih duša, i san mrtve ruže,
Noćas bila sva mrtva proleća:
I mirisi mrtvi svuda kruže.
Noćas ljubav dolazila k meni,
Mrtva ljubav iz sviju vremena,
Zaljubljeni, smrću zagrljeni,
Pod poljupcem mrtvih uspomena.
I sve što je postojalo ikad,
Svoju senku sve što imađaše,
Sve što više javiti se nikad,
Nikad neće – k meni dohođaše.
Tu su bili umrli oblaci,
Mrtvo vreme s istorijom dana,
Tu su bili poginuli zraci:
Svu selenu pritisnu nirvana.
I nirvana imala je tada
Pogled koji nema ljudsko oko:
Bez oblika, bez sreće, bez jada,
Pogled mrtav i prazan duboko.
I taj pogled, k’o kam da je neki,
Padao je na mene i snove,
Na budućnost, na prostor daleki,
Na ideje, i sve misli nove.
Noćas su me pohodili mrtvi,
Nova groblja i vekovi stari;
Prilazili k meni kao žrtvi,
Kao boji prolaznosti stvari.
Možda spava – Dis tekst i video
