Domaća zabavna muzika je vladala jugoslovenskim muzičkim prostranstvima nizom decenija dvadesetog veka, dok se lagano, gotovo neprimetno nije ugasila i prepustila tron pop i rok muzici…Ipak, rado se sećamo njenih nežnih tonova i stihova …

  Domaća muzika pedesetih godina

Domaća muzika šezdesetih godina 

Domaća muzika sedamdesetih godina 

 

Domaća muzika osamdesetih godina

 

U posleratnom periodu, vladao je pobednicki entuzijazam, izgradnja zemlje, radne akcije. Preovladjuju revolucionarne, partizanske pesme i marševi. Nije bilo koncerata, pevalo se i sviralo na igrankama i na radiju.

Pored partizanskih, bile su popularne i ruske romanse, koje je u Skadarliji izvodila glavna zvezda Olga Jančevecka. Provlačili su se i stari predratni šlageri i džez. Džez je dugo bio skrajnut, na njega je ondašnja vlast gledala kao na dekadentnu muziku sa zapada, alli je bio vrlo prisutan, ploče su stizale iz inostranstva i iz Američke čitaonice, slušale su se strane radio stanice…

Tek 1953, kada je formirano prvo udruženje džez muzičara, država priznaje ovu muziku. 1960 na Bledu osnovan je prvi Džez festival. Među najboljim pevačicama toga doba bile su Zdenka Kovačiček i Nada Knežević.

U periodu zahlađenja odnosa sa SSSR, pedesetih godina, javlja se i jedan od prvih posleratnih prepoznatljivih talasa – meksikanske pesme. Ulaze u modu meksikanski filmovi “Jedan dan života”, “Prodavačica Ljubičica”. Najpoznatiji pevač tih pesama je bio Nikola Karović, a kasnije i Predrag-Cune Gojković. Od 1963-69 velika zvezda je bio Slavko Perović sa pesmama “Časa gorkih suza”, “Mama Huanita”…

Pedesetih godina prvi poznati “zabavni” pevač bio je Ivo Robić (“Samo jednom se ljubi”), kasnije se pojavljuju Anica Zubović, Beti Jurković, Gabi Novak, Zdenka Vučković, Ivica Šerfezi, Drago Diklić, Marko Novosel, Stjepan Džimi Stanić u Zagrebu, Majda Sepe i Marjana Deržaj u Ljubljani, Duško Jakšić i Lola Novaković u Beogradu. 1958.godine osnivaju se Opatijski i Zagrebački festivali i stvara se naša zabavna muzika. Praktično, rodila se na radiju, a na festivalima je prohodala…

To je bilo vreme zajedništva, idealizma, jugoslovenstva. Nije bilo važno odakle ko dolazi, muzičari su se družili, međusobno uvažavali i živeli za aplauze i nagrade. Postojao je i uticaj francuske šansone (Brel, Aznavur) i italijanske kancone (Endrigo, Paoli). Prvi naš šansonjer je bio Arsen Dedić, pa Dragan Stojnić, kasnije Ibrica Jusić, pa Đorđe Balašević..

Šezdesete su bile zlatno doba festivala – Beogradsko proleće, Split, Opatija, Zagreb, Vaš šlager sezone…Festivali su bili raskošno opremljeni, sa velikim orkestrom, sve je išlo uživo. Publika u gledalištu i kod kuće sa uzbuđenjem je pratila nastupe, i pesmu, i garderobu i frizuru…Pobedničke pesme postajale su hitovi. Pevači su išli na zajedničke turneje po celoj zemlji (“Pesma Leta”), kao i na dugotrajne turneje po SSSR-u.

Najpopularnija pevačica ranih šezdesetih bila je Zorana Lola Novaković, vanredne emotivnosti. 1961. publika iznosi iz sale Doma Sindikata Đorđa Marjanovića i on okupljenoj masi peva pesmu “Milord” sa krova automobila. To je bio početak velike euforije (“Đokisti”), na potonjim turnejama po SSSRu Đorđe je bio neprikosnovena zvezda.

Početkom sedamdesetih dolazi do smene generacija, doba nevinosti je prošlo, stiglo je potrošačko, komercijalno doba u zabavnoj muzici. 1971. na Splitskom festivalu pobeđuje “Proplakat ce zora” i počinje sjajna karijera Miše Kovača. Tadašnje zvezde bili su Kemal Monteno, Miki Jevremović, Leo Martin, Tereza Kesovija, Senka i Bisera Veletanlić, Boba Stefanović, Beti Đorđević… Josipa Lisac objavljuje “Dnevnik jedne ljubavi”, verovatno nas najbolji ženski album. U Sarajevu još od 60-tih popularni su Indexi, Pro Arte, Ambasadori, iz kojih su potekli uspešni solisti: Zdravko Čolić, Ismeta Dervoz, Jasna Gospić, Hari Varešanović. Bilo je to i vreme popularnosti Nede Ukraden i sjajne kantautorke Jadranke Stojaković.

60tih i 70tih nastupali su i Dubrovački Trubaduri, jedinstven spoj pop-muzike s dubrovačkom renesansnom tradicijom. 1975. izlazi pesma “Galeb i ja” Olivera Dragojevića , čija karijera traje i danas. Iz Splita je i grupa “More” sa sjajnom Meri Cetinić.

Osamdesetih, primat preuzimaju pop i pop-rok izvođači.U prvom planu su zagrebački “Novi fosili” i splitski “Magazin”, sarajevski “Hari Mata Hari”,”Valentino”, “Crvena jabuka”…

 

Domaća zabavna muzika pedesetih godina je ovde!

Domaća zabavna muzika šezdesetih godina je ovde!

Domaća zabavna muzika sedamdesetih godina je ovde!

Domaća zabavna muzika osamdesetih godina je ovde!

Ex Yu Muzika – Najbolje

Festivali zabavne muzike

 

Džez

Rok

PODELI: