Domaći horor filmovi

U jugoslovenskoj kinematografiji snimljeno je tek nekoliko filmova ovog žanra, verovatno se nisu uklapali u optimističke vizije poletnog socijalističkog društva. Primat su imali partizanski filmovi, socijalne i ljubavne drame i melodrame, komedije, da se narod edukuje i zabavi…

Prvi žanrovski čisti horor filmovi snimljeni su tek početkom sedamdesetih godina i odlično su odradjeni. Prvi je bio srpski film “Leptirica” (1973) Djordja Kadijevića, a drugi hrvatski “Izbavitelj” (1975) Krste Papića. To je bila senzacija za ono vreme, mnogi nisu od straha smeli da odgledaju filmove do kraja. Danas se oni čine pomalo naivnim, posle brojnih američkih filmova strave na koje smo već postali ravnodušni, ali verujem da mnogi od nas nikada neće zaboraviti onu jezu i napetost dok su prvi put gledali “Leptiricu” i “Izbavitelja”. (Ostaje zabeležena i činjenica da je gledalac iz Skoplja umro od straha za vreme emitovanja “Leptirice”).

“Leptirica” je televizijski film snimljen po motivima proze Milovana Glišića. Mladić (Petar Božović) na molbu seljana zanoći u vodenici gde boravi vampir koji ubija vodeničare. On uspeva da preživi noć, a potom vampiru otkopavaju grob i probijaju telo glogovim kocem. Ipak, iz sanduka izleće leptirica… Sledi niz neverovatnih i šokantnih obrta, vodjen veštom Kadijevićevom režijom, što je film načinilo kultnim na ovim prostorima.

U “Izbavitelju” glavni junak je siromašni pisac (Ivica Vidović) koji iz nužde prodaje knjige na pijaci, gde upoznaje devojku (Mirjana Majurec) u koju se zaljubljuje. Prinudjen je da prenoći u napuštenoj zgradi, gde otkriva sedište tajne organizacije ljudi-pacova (štakora). Njihov vodja je Izbavitelj – kralj pacova koji želi da zavlada svetom, a njegovi ljudi su infiltrirani u sve društvene slojeve. I jeziva priča u koju su umešani i pisac, njegova devojka i njen otac počinje…

Početkom sedamdeseth godina na Televiziji Beograd je u okviru serijala “Priče tajanstva i mašte” snimljeno nekoliko horor drama u režiji Djordja Kadijevića (Devičanska svirka, Štićenik i Leptirica) i Branka Pleše (San doktora Mišića i Prokletinja). Zbog političke nepodobnosti Ivana Raosa (autora priče), “Devičanska svirka” je zabranjena i prvi put emitovana tek 2003.godine.

1979.godine Veljko Bulajić snima neobičan film “Čovjek koga treba ubiti”. Na početku filma stoji: “Odavno se u Crnoj Gori pripoveda o zagonetnom caru Šćepanu Malom, koji je vladao Crnom Gorom od 1767. do 1773.godine. Ni danas se ne zna njegovo pravo ime ni odakle je došao. Njegova neobična ličnost i sudbina pokrenula je narodnu maštu.” U Bulajićevoj verziji u priču su umešani ruski car Petar III, carica Katarina II, crkva i sam Sotona sa svojim izaslanicima iz pakla…Film sa uspelo realizovanim prizorima pakla, što je zasluga legendarnog scenografa Despotovića. Glavnu ulogu igra Zvonimir Črnko, a tu su i Dušica Žegarac i Tanja Bošković…

1990.godine dokazani majstor horora Djordje Kadijević snima film “Sveto mesto”, po Gogoljevoj priči “Vij”. Radnja počinje jedne noći na usamljenom salašu gde mladi bogoslovi zamole staru babu za prenoćište. Jednog od njih tokom noći ta baba napadne, i on je prestrašen, u samoodbrani, zadavi. Tada vidi da je to zapravo lepa devojka… Ujutro, mladić nikome ne govori o noćašnjem dogadjaju, misleći da je sve to bio samo san. Ali, njega poziva lokalni bogataš sa molbom da tri noći u crkvi čita zaupokojene molitve njegovoj tek umrloj kćeri. On pristaje, i kada vidi pokojnicu, shvata da je to devojka koju je prošle noći nehotice zadavio… Glavne uloge igraju supružnici Dragan Jovanović i Branka Pujić.